Sąd elektroniczny nie będzie automatyczny

Rosną oczekiwania obywateli i przedsiębiorców wobec usług elektronicznych sektora publicznego. Tymczasem rządy europejskie wdrażają je krok po kroku. Daje to stopniowe efekty, ale nie przynosi przełomu.



Takie wnioski płyną z raportu eGovernment Benchmark 2016 sporządzonego przez Capgemini. Z badania dowiadujemy się też, że największym zainteresowaniem Europejczyków cieszą się cyfrowe usługi związane z opłacaniem podatków, mandatów oraz elektroniczną rejestracją. Według ekspertów tego typu usługi powinny mieć (i mają) priorytet, choćby z tego względu, że przekładają się na realne wpływy do państwowych budżetów. Co prawda Polska znalazła się we wspomnianym zestawieniu w grupie najwolniej rozwijających się krajów, ale bez wątpienia i u nas pod tym względem nastąpi niebawem przyśpieszenie.

Grafika przedstawia stopień cyfryzacji w krajach Europy

Zmiany szykują się także w sądownictwie, choć na przestrzeni ostatnich lat zinformatyzowano w tym obszarze wiele rejestrów, a na niektóre podmioty nałożono także obowiązek przekazywania elektronicznych danych, np. w ramach postępowania wieczystoksięgowego. Teraz Ministerstwo Sprawiedliwości chce, by wyłącznie przez internet składane były wnioski do KRS – tak wynika z projektu nowelizacji ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. W planach jest też uruchomienie Centralnego Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych oraz portalu internetowego z wszystkimi informacjami o podmiotach wpisanych do rejestru. Bez wątpienia podniesie to bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i zmniejszy liczbę błędów popełnianych przy wypełnianiu papierowych wniosków. Dobrze by jednak było, aby równocześnie sami sędziowie przestali cedować na strony postępowania obowiązek dostarczania wypisów np. z ksiąg wieczystych i aktywnie korzystali ze zinformatyzowanych baz danych administracji publicznej. Nie jest to codzienną praktyką i prowadzi do wydłużania postępowań. Taki nadmierny formalizm skrytykował nawet w jednym z ostatnich wyroków Sąd Najwyższy, wskazując, że sądy powinny korzystać z możliwości weryfikacji informacji w systemach teleinformatycznych.

Minister Sprawiedliwości utrzymuje system teleinformatyczny umożliwiający (…) podejmowanie czynności procesowych w odniesieniu do podmiotów podlegających wpisowi do Rejestru źródło: projekt zmiany ustawy o KRS

Warto przy okazji zauważyć, że zaktualizowany Program Zintegrowanej Informatyzacji Państwa zakłada usprawnienie funkcjonowania administracji publicznej, m.in. poprzez restrukturyzację Systemu Rejestrów Państwowych, upowszechnienie elektronicznego kontaktu z urzędami oraz budowę narzędzi analitycznych, usprawniających podejmowanie decyzji. Komputery w tym względzie są bez wątpienia bardzo pomocne. Naukowcy dowodzą nawet, że sztuczna inteligencja jest w stanie z 79-procentową skutecznością przewidzieć decyzje Europejskiego Trybunału Praw Człowieka!



O serwisie