PESEL bez limitów tylko dla automatów
Od stycznie zmieniły się zasady dostępu podmiotów publicznych do rejestru PESEL. Znowelizowana ustawa o ewidencji ludności ograniczona bowiem możliwości pozyskiwania danych w tzw. trybie jednostkowym. Dodatkowo do takich zapytań nie są już uprawnione te placówki, które uzyskały zgodę na dostęp maszynowy do tego rejestru.
Prowadzone centralnie bazy danych o przedsiębiorcach, kierowcach czy obywatelach to filary cyfrowego państwa. Co do zasady gromadzenie tych informacji w jednym miejscu pozwala je ustandaryzować, odpowiednio zabezpieczyć przed utratą lub zniszczeniem, a także przechowywać w sposób optymalny kosztowo. Żaden informatyk temu nie zaprzeczy, choć owszem, cierpimy wszyscy, gdy System Rejestrów Państwowych nie działa. Brak połączenia z SRP jest szczególnie uciążliwy, ponieważ realizacja wielu czynności urzędowych wymaga dostępu do baz danych prowadzonych przez inne organy. Warto więc zauważyć, że od 1 stycznia br. zmieniły się przepisy regulujące dostęp do PESEL-u.
Ustawą z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych zmieniono przepisy ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (uel). Premiują one te podmioty, które korzystają z rejestru PESEL w sposób bezwnioskowy, czyli z wykorzystaniem urządzeń teletransmisji danych. Obecnie takie uprawnienie posiada ok. tysiąca sądów, kancelarii komorniczych, urzędów gmin i innych jednostek sektora publicznego, jednak w praktyce i one bardzo często zwracały się o udostępnienie danych w tzw. trybie jednostkowym. Setki tysięcy pism (papierowych, elektronicznych) trafiały więc do resortów cyfryzacji i spraw wewnętrznych i musiały być obsługiwane przez urzędników.
Organ, który otrzymał wniosek w formie, o której mowa wust.1, skierowany przez podmiot zobowiązany na podstawie art.48 ust.1do korzystania z urządzeń teletransmisji danych, odmawia, w drodze postanowienia, wszczęcia postępowania. art. 47 ust. 3 ustawy o ewidencji ludności
Od Nowego Roku takie wnioski mają trafiać do kosza, ponieważ zgodnie z art. 47 ust. 3a uel organ, który otrzymał wniosek, będzie musiał odmówić, w drodze postanowienia, wszczęcia postępowania. Co więcej, od 1 maja br. nawet te podmioty, które nie korzystały do tej pory z dostępu online do PESEL-u, będą „zmuszone” do korzystania z urządzeń teletransmisji, gdy liczba skierowanych przez nie zapytań o jednostkowe dane przekroczy trzysta. I nie chodzi tu o liczbę wniosków, tylko np. o liczbę odpytywanych osób lub adresów. Jest jednak światełko w tunelu dla tych urzędów, które nie chcą się cyfryzować. Licznik udostępnień będzie zerowany z początkiem każdego roku, można więc będzie z zapytaniem do rejestru poczekać.